109.

Син ми исчезна, замина за мене незнајно каде, а во мене горат неговите зборови при последното, прошталното видување. Решил да исчезне оти останал без своја рожба, син му си има свој живот и комуницираат сѐ поретко; Долно Дивјаци е мое родно огниште, но не и негово како семејно, како најдлабок корен. Во мене горат тие негови зборови, отвораат неизлечива рана што крвави и ќе крвави сѐ додека не искрвавам. Па ми е син, единец! Па едно е родното огниште, и мое и негово и семејно! Каков опстој помеѓу раѓање и умирање без најдлабок корен?

На ум ми се индивидуалното и колективното исчезнување. На син ми се обидов да му докажам дека не е можно да замине во друг, непознат свет оти и во него совреме ќе го запознаат и ќе го препознаваат. Тоа не е исчезнување, ами бегање од себеси.

Не сакаше да ме слуша, а сакав да му образложам дека тоа го предвестуваат само самонегирањето и смртта. Единствено тие се заеднички за индивидуалното и колективното исчезнување. Да, сѐ друго им е различно, и причинско и последично.

Успеав уште да потенцирам дека самонегирањето и смртта се непосредно поврзани и со родното и со семејното огниште, но најнапред и најмногу со најдлабокиот корен.

Немаше трпение да ме дослуша за индивидуалното самонегирање, дека е неминовна последица од немање самосвесност, самопочит и лично достоинство, еднакво инфериорност и кукавичлук; ниту за колективното што е несомнено злосторно, со злонамера, можно само насилно и  предавничко.

А кога станува збор за смртта како заминување без трага, како непостоење во вчерашнина, еднакво во сегашнина и утрешнина, таа индивидуално е најмногу зависна од создавачкото во животот наспроти минливото и безначајното. Смртта како предвесник на колективното исчезнување, пак, е долготрајна и сотирачка, агресивна, безогледна и освојувачка.

Заклучи дека конечно го разбрал моето занимавање со древните цивилизации, со нивниот просторно-временски опстој, трагите и паметењето. Ме праша дали е можно притоа природни непогоди и епидемии на разни болештини да ги довеле до раб на егзистенцијата. Му одговорив дека не оти ги довеле до него, туку многу од нив токму такви турнале в бездна.

Како по исчезнувањето на син ми јас останав сам, а со мојата Госпоѓа?! Нешто не е в ред со нашите односи? Пријателството и меѓусебното спомагање не ни е на нужното ниво? Не, никако! Се разбира, помеѓу луѓе во години емотивната врска се затврдува многу повеќе одошто во млади години со заедничко време сосе заеднички интересирања, а кои ги богатат спокојот и ведрината на живеачката. Ние ги имаме на обострано задоволство. Од друга страна, во нашиот однос е сосема непотребно содржинско и какво било друго разграничување помеѓу самоста и осаменоста. На обајцата ниту едната, ниту другата не ни се товар, не се до  таа мера јаки и долготрајни што да ја загрозуваат психофизичката рамнотежа.

На ум ми е ова: празнината што син ми ја остави во мене по своето исчезнување, како и неизлечивата рана што крвави и ќе крвави сѐ додека не искрвавам, од ден на ден ме прават сѐ поснеможен и понем. Ме оставаат без зборови и без желба да се посветам едновремено на себеси, на нашата заемност и нашата близост. Сѐ тоа како моја сѐ поголема самост.

И јас скоро да исчезнам? Ненадејно? Без збогување макар само со мојата Госпоѓа? Што знам…Можеби…Ако скоро не заминам со неа во моето Долно Дивјаци, ако заминам сам…Ако не заминам…