Време е Теодор Вишен да ја раскаже својата животна судбина? Сега, кога е моментно далеку од домашното огниште?! Не мисли дека е време, а нема ни кој да го забрзува. Има уште многу попатни, но не маргинални случувања и доживувања кои на директен или индиректен начин се поврзани со неговите мисли во неговото единствено, сè уште необјавено дело. Кое најверојатно нема да го објави тој, додека е жив. Можеби некој далечен роднина во некое идно време. Згора, неговото оддалечување од домашното огниште нема ни повод ни причина, а и сеедно е дали некој ќе го разбере како измислено, смислено или како дел од неговата стварност; во меѓувреме и без времетраење; секогаш кога ќе согледа или почувствува какво-годе ограничување на неговата лична слобода, пред сè на неговата слободоумност. Тоа како грижа за неговотo утре? Па, може да се толкува и така, со оглед дека ja смета животната судбина не како предодредена, туку во најголема мера зависна од прифаќањето и одбивањето на предуслови, услови, намери, тенденции, статичности, придвижувања и цели.
Да, Теодор Вишен е сè повеќе загрижен. За сè. И за она што е дел од обичниот живот, често се прашува што е тоа обичен живот, има ли таков, дали таков може да се живее, но и за она што неретко наидува ненадејно, одеднаш, како случајно, а всушност е намерна, прикриена, сокриена или догледлива цел. Но, и за она што им се случува на други, неподготвени за каква било промена во општеството.Таа негова загриженост најчесто ја манифестира со сè подолги и понервозни зборувања со самиот себе, притоа не водејќи сметка дали некој го слуша или не; дека некој сигурно го гледа и слуша со чудење. Можеби дури како подизгубен во умот.
Во Паркот на човечката природа, во неговиот град, единствен од таков вид на светот, повеќе мрачен одошто осветлен, повеќе во тишина одошто во џагор и смеа, повеќе за безгрижна игра одошто за собирања и размена на сознанија и животни искуства, има покриена бетонска бина во форма на школка. Он неретко се качува на неа и одржува кус или долг говор за некое горливо собитие од секојдневјето или за некоја долгорочна состојба.
Ова неделно претпладне решава да се качи на бината и на насобраната толпа во молк да ѝ говори за грижата, со нагласка на грижата за утре:
-Луѓе,
Нашата секојдневна грижа најмногу ја предизвикуваат времето и опстанокот. Особено кога се доведуваат во прашање личната и колективната живеачка. Не знам дали вие сте ја промислиле моментната состојба во државава и општествово, како и зависноста од геостратешките интереси на големите и силните земји, но моја согледба е дека грижата, особено грижата за утре нè преокупира, расте и од ден на ден станува доминантна. Со сè поголемо, напати драматично влијание врз психофизичката конституција на секој од нас. Сте се загледале ли во огледало? Каде е ведрината и веселоста на вашите лица? Јас ве гледам сè побезлични.
Сакам да ве предупредам, да се замислите за едно нешто: дали сте подготвени и знаете ли како да се справите, да ги надминете првин секојдневните, а потоа ненадејните грижи?
Според мене, грижата за утре одамна не е мотивирачка. Не е поттикнувачка, туку напротив, е апатична и безидејна. Затоа што е продолжение на грижата за денес.
Не велам дека треба да сме безгрижни, да се однесуваме како да не нè засегаат состојбите и собитијата, како да не сме одовде. Само велам дека мораме постојано, деноноќно да се бориме против грижите што навалуваат на нас. Поточно да ги надминуваме состојбите и собитијата што нив ги предизвикуваат. Тие не само што ни ги ништат ведрината и веселоста, туку го ништат и човечкото во нас.
Ви нудам мои живи мисли за грижата. Можеби некоја веднаш или по време на некој од вас ќе му стане мисла водилка:
Се грижиш или се плашиш?
Некои мали грижи стануваат големи откако сите ќе станат мали.
Нерешлив е проблемот што никој не се ни обидува да го реши.
Поради негрижа згаснува светлина и завладуваат мрачнина и студенина.
Божем се грижиш за нешто, а всушност си мрзелив и рамнодушен.
Грижата за помагање нема никаква врска со давање за имање.
Недозволиво е повеќе да се грижиш за туѓи проблеми, а помалку за свои.
Запоставуваш проблеми грижејќи се за помалку.
Богатите луѓе се грижат како да станат уште побогати, а на сиромашните им е сеедно дали ќе станат повеќе или помалку сиромашни.
Смртна болештина од голема грижа. Не од преумора.
Успех по секоја цена, дури и без никаква грижа за здравјето.
Грижи се за утре исто како и колку за денес.
Си пропуштил шанса зашто недоволно си се грижел да ја искористиш.
Човек облекува облека од грижи за да се прикаже загрижен пред други.
Осамен човек најмалку води грижа за себе.
Од грижа до очај некогаш само чекор.
Слободен си со свои, не и со туѓи грижи.
Како човек старее, така сè повеќе се загрижува.
Има неминовни и непотребни грижи. Првите се надминуваат брзо или бавно, а вторите се одлагаат за во некое друго време.
Животот не е безгрижен. Смртта е. Постоиш, значи се грижиш. Не постоиш, значи грижите си им ги оставил на ближни или далечни.
Те уморуваат грижи што ја придружуваат твојата работа. И незадоволството од неа.
Всушност, ти не се грижиш за своето утре, туку за својата неизвесност.
Ослободувај се од своите грижи. Не се оптоварувај со грижи на други, туку помогни им да се ослободат од нив, ако можеш и знаеш како.
Никој како нас ако споделуваме заеднички грижи.
Го завршува говорот, па слегува од покриената бетонска бина во форма на школка и се замешува во толпата.
Еден млад човек во неа застанува пред него и со загрижен глас го прашува:
-Господине, не мислите дека е конечно време на луѓево собрани за Вас оти многу Ве почитуваат да им ја раскажете Вашата животна судбина?
Теодор Вишен му одговара:
-Не е време, млад човеку. Имам јас уште многу време за неа. Впрочем, зошто им е таа? Јас мислам дека секој си има своја и треба да си ја чува за себе. Може да ја споделува со оној кого го сака искрено и непресметливо…Но добро, ќе ти кажам само едно нешто од неа: досега и сега живеам самотно зашто не прифаќам да живеам со луѓе кои повеќе се грижат за себе одошто за други или, пак, се однесуваат како да немаат никакви грижи.
ЖИВА МИСЛА, мислечко-поетичен роман, 22